تجهیزات لازم برای عکاسی نجومی از راه شیری

وقتی که به عکاسی از کهکشان راه شیری فکر میکنین، احتمالا این به ذهنتون میاد که نیاز به تجهیزات تخصصی عکاسی نجومی دارین. ولی واقعیت ایمه که میتونین حتی با یه دوربین DSLR عادی هم عکسهای دیدنی و جذاب بگیرین. توی این مقاله، شما رو با بهترین تجهیزات برای عکاسی از راه شیری، با هر بودجهای آشنا میکنیم.
بهترین دوربینها برای عکاسی در شب و عکاسی راه شیری
خبر خوب: دوربین به اندازهای که تصور میکنین مهم نیست! البته اینطور هم نیست که اصلا مهم نباشه. ولی اگه یه دوربین DSLR مبتدی هم دارین، جای هیچ نگرانی نیست.
چنتا نکته هست که باید هنگام انتخاب دوربین مناسب بهش توجه کنین. اولین و بارزترین اونها، سنسور فول فریمه. اگه مبتدی هستین و قیمت بدنه دوربین شما کمتر از 1000 دلاره، پس احتمالا دوربین فول فریم ندارین.
دلیل اینکه دوربین فول فریم بهترین انتخاب برای عکاسی از راه شیریه، اینه که خبری از ضریب برش نیست! برای آشنایی با ضریب برش یا Crop Factor، مقاله زیر رو بخونین.
ضریب برش باعث میشه زوم عکس ما بیشتر باشه. این باعث میشه حرکت ستارهها، بیشتر به چشم بیاد و این به این معنیه که باید از سرعت شاتر بیشتری استفاده کنین. خب این خیلی خوب نیست. البته اگه از لنزهای الترا واید استفاده میکنین، این موضوع خیلی مهم نیست و میشه ازش چشم پوشی کرد.
نکته بعدی اینه که دوربین شما باید رفتار نویزی خوبی داشته باشه. یعنی توی ISO های بالا، نویز زیادی نشون نده. البته با پیشرفت بدنهها، این موضوع هم به اندازه گذشته مهم نیست. اگر دوربین شما توی سالهای بعد از 2012 ساخته شده، پس احتمالا رفتار نویزی قابل قبولی داره. مطمئنا هر دوربینی، حتی 5D Mark IV هم توی ISO 3200 ممکنه نویز از خودش نشون بده؛ ولی خیلی راحت با نویز ریداکشن داخل دوربین قابل حله.

همونطور که همیشه گفتم، مهمترین عامل لنزه!
بهترین لنزها برای عکاسی در شب و عکاسی از راه شیری
ستارهها واقعا دورن! پس به یه لنز تله فوتو نیاز دارین تا بهتر بتونیم اونها رو ببینیم؛ درسته؟! نه! اشتباهه.
ما دقیقا برعکس این رو میخوایم. ما عریضترین و وایدترین لنز رو میخوایم. (البته من توصیه میکنم که از لنزهای Fish-Eye اجتناب کنین. چون اعوجاج خیلی زیاد و غیرطبیعی دارن)
دلیل این امر اینه که زمین در حال حرکته. حرکت زمین باعث میشه اینطور به نظر بیاد که ستارهها دارن حرکت میکنن. پس زمانی که عکس رو نوردهی میکنیم، به جای اینکه ستارهها به صورت نقطه توی آسمون ثبت بشن، مانند خط ثبت میشن. چون موقعیتشون تغییر میکنه. هرچی مقدار زوم بیشتر باشه، این حرکت بیشتر به چشم میاد.
پس اصولا استفاده از لنزهای با بزرگنمایی بیشتر به این معنیه که زمان کمتری در اختیار داریم تا شاتر رو باز بذاریم. (زوم بیشتر، سرعت شاتر سریعتر)
ولی موقع عکاسی از ستارهها، ما آهستهترین سرعت شاتر ممکن رو میخوایم (نوردهی طولانیتر). دلیل این امر رو توی بخش “قانون 500” همین پست میگم. پس دیگه تکرارش نمیکنم. ولی فقط این رو بدونین: اگه از یه لنز 14 میلیمتری روی دوربین فول فریم استفاده میکنین، میتونین 35 ثانیه نوردهی کنین؛ بدون نگرانی از اینکه حرکت ستارهها توی عکس ثبت بشه. ولی اگه بخواین از یه لنز 200 میلیمتری استفاده کنین، فقط 2.5 ثانیه زمان دارین تا عکس رو بگیرین! وگرنه حرکت ستارهها توی عکس ثبت میشه.

پس با دونستن این موضوع، ما باید دنبال یه لنز اولترا واید بگردیم. یکی از بهتریناش اینجاست:
لنز مورد علاقه من برای عکاسی از راه شیری: Rokinon 14mm f/2.8
شخصا عاشق لنز 14 میلیمتر f/2.8 روکینون هستم. ارزونه، زاویه دید فوقالعاده وسیعی داره، دیافراگم بازی داره کیفیت ساختش بالاست و برای اکثر دوربینها مناسبه. این لنز برای عکاسی راه شیری عالیه!
زاویهی باز این لنز برای عکاسی از کهکشان راه شیری بسیار مناسبه. چون میتونین بدون تاری حرکت ستارهها، عکاسی کنین. دیافراگم این لنز به اندازه کافی باز هست تا عمق میدان خوبی داشته باشین.میتونین انتخاب کنین که یک سوژه توی پیش زمینه (foreground) داشته باشین؛ در حالی که همچنین دیافراگمتون به اندازه کافی باز هست تا نور زیادی رو عبور بده. و روی اکثر مانتها هم سوار میشه.
قیمت این لنز بسته به مدلش، حدودا 250-500 دلاره.

اگه از دوربین کراپ سنسور استفاده میکنین، ممکنه نیاز به لنز وایدتری داشته باشین. چیزی حدود 9-10 میلیمتر. ولی اگه این لنز رو انتخاب کنین، باید تنظیمات استاندارد دوربین رو از f/2.8، سرعت 30 ثانیه و ISO 3200 به f/2.8، سرعت 20 ثانیه و ISO 5000 تغییر بدین. (دنیا که به آخر نمیرسه؛ میرسه؟!)
فهمیدین که چرا تنظیمات عوض شد دیگه؟ اگه متوجه نشدین توی کامنتها بپرسین تا جواب بدم.
اما…
این لنز روکینون توی ایران یکم سخت گیر میاد. به خاطر همین میخوام یه لنز دیگه هم بهتون معرفی کنم: لنز Samyang 14mm f/2.8.
این لنز هم بسیار بسیار عالیه. فاصله کانونی و دیافراگمش همون اندازهست. چند سالی میشه که امتحان خودش رو بین عکاسهای ایران پس داده و میتونین با خیال راحت بخرینش.

5 ابزار ضروری برای عکاسی از راه شیری
-
قطب نما
این روزها اکثر کارها رو میشه با گوشی انجام داد. ولی واقعا نمیشه از دقت یک قطب نمای قدیمی قابل اطمینان چشم پوشید. به این دلیل یه قطب نمای خوب میخوایم که بتونیم سریع و راحت ستاره شمالی و بهترین بخشهای راه شیری رو پیدا کنیم. البته پیدا کردنشون به موقعیت جغرافیایی ما و زمانی از سال که میخوایم عکاسی کنیم هم بستگی داره.
-
چراغ هدلامپ با فیلتر قرمز
مشخصه که عکاسی از راه شیری باید در نیمه شب انجام بشه؛ زمانی که نور ماه هم وجود نداره. پس میشه تصور کرد که چقدر تاریکه. من قبلا از چراغ قوه یا نور گوشیم به عنوان منبع نور استفاده میکردم. ولی وقتی که میخواستم با دوربینم کاری انجام بدم، مجبور میشدم اونها رو با دهنم نگه دارم. هد لامپ روی سر شما بسته میشه و دستهاتون رو مشغول نمیکنه.
ولی چرا فیلتر قرمز؟ چون بعد از خاموش شدن لامپ، چشمهای ما به سرعت با نور آسمون تنظیم میشه.

-
ریموت تایمر – کنون | نیکون
با استفاده از ریموت تایمر میتونین بدون نیاز به فشردن شاتر دوربین، به صورت پیاپی و متوالی عکاسی کنین. که این برای عکاسی تایم لپس عالیه (و اتفاقا برای این نوع عکاسی ضروری هم هست). شخصا بهتون پیشنهاد میکنم از Triggertrap استفاده کنین. چون کوچیک و ارزونه و با موبایلتون هم سینک میشه.

-
ریموت شاتر – کنون | نیکون
مثل تمام عکاسیهای لانگ اکسپوژر، باید تا حد ممکن تاری ناشی از لرزش رو کم کنیم. فشار دادن شاتر، باعث ایجاد یه حرکت و لرزش کوچیک توی دوربین میشه و همون حرکت کوچیک کافیه تا عکسهامون رو تار کنه. اگه یه ریموت شاتر به دوربین وصل کنیم، دیگه نیاز نیست که دستمون به دوربین یا سه پایه بخوره و اینطوری تاری عکس به حداقل میرسه.
نکته: مورد 3 و 4 رو میتونیم تو قالب یک ابزار داشته باشیم. این روزها خیلی از ریموت شاترها هستن که میتونن عکاسی تایم لپس هم برامون انجام بدن.
-
چسب برق مشکی (لنت)
این مورد ممکنه کمی عجیب غریب باشه. ولی دلیل خوبی براش داریم: برای پوشوندن چراغهای دوربین که میتونن روی نوردهی عکس تاثیر بذارن.
روی دوربین همه ما یه سری چراغ هست. مثل چراغ کمکی فوکوس یا چراغ خواندن/نوشتن روی کارت حافظه. این چراغها روی عکس نهایی ما تاثیر میذارن. ممکنه تاثیرشون کم باشه ولی من بهتون اطمینان میدم که اگه حواستون نباشه، این نورها توی عکستون ثبت میشن. یادتون که نرفته؟ عکاسی از راه شیری باید تو تاریکی مطلق انجام بشه. پس با یه چسب لنت، اونها رو بپوشونید و دیگه نگران چیزی نباشید.
بهترین سه پایه برای عکاسی نجومی از کهکشان راه شیری
خب! میرسیم به نکاتی که موقع انتخاب سه پایه باید بهش توجه کنین:
پایهها:
لازم نیست که سه پایه شما بزرگترین و سنگینترین سه پایه جهان باشه. اگه بخوایم در مورد سه پایه حرف بزنیم، صحبت خیلی زیاده. توی مقاله راهنمای جامع انتخاب و خرید سه پایه میتونین در موردش بخونین. ولی چیزی که اینجا بهش نیاز داریم، سه پایهای هست که ثابت باشه و حرکت نکنه.
اگه سه پایهای با قلاب وزن ندارین، میتونین با اتصال یه وزن سنگین بهش، اون رو تو جای خودش ثابت نگهدارین و از حرکتش جلوگیری کنین. یادتون باشه؛ حتی یک میلیمتر حرکت هم نباید داشته باشین. مخصوصا اگه عکاسی تایم لپس یا رد ستارگان انجام میدین.
نکته بعدی اینه. سه پایهای داشته باشین که پایههاش به هم متصل نباشه و پایهها در درجات مختلف از مرکز قرار بگیرن. سه پایههایی که پایههاش به هم متصل هستن، زاویهها رو به شدت محدود میکنن و در صورتی که زمین ناهمواری داشته باشه، اصلا نمیتونیم دوربین رو تراز کنیم.
مثل همیشه، هرچقدر پول بدی آش میخوری! ولی توی لینک زیر، لیستی از سه پایههای مناسب با هر بودجهای رو آوردم که میتونین ببینین.

بال هد یا پن هد؟
توی یه کلمه: بال هد. دلیل اینکه سر سه پایه بال هد رو برای عکاسی نجومی پیشنهاد میکنم اینه که تمایل داریم دوربین رو رو به بالا و به سمت آسمون نشونه بریم و انواع دیگه سر سه پایه، دامنه حرکت رو محدود میکنن. بال هدها محدودیت دامنه حرکت کمتری دارن.

نتیجه گیری
اگه میخواین توی یک ژانر عکاسی خاص مثل پرتره، ماکرو یا راه شیری متخصص بشین، باید تجهیزات مناسب همون ژانر رو داشته باشین. تا اینجا که مشخصه! اما در مقایسه با بیشتر ژانرها، عکاسی از راه شیری، اصلا گرون نیست. فقط یکم خاصه. دقیقا برعکس چیزی که عموم عکاسها فکر میکنن.
توی این مقاله در مورد تجهیزات ایدهآل برای عکاسی نجومی از کهکشان راه شیری صحبت کردیم. اگه فقط میخواین روی یکی از این تجهیزات سرمایهگذاری کنین، بدون شک اون مورد باید لنز واید باشه. احتمالا بقیه تجهیزات رو داشته باشین (مثل سهپایه) یا بتونین از بعضیاش صرفنظر کنین (مثل ریموت تایمر)؛ ولی از لنز نمیشه چشم پوشید.
ممنون که تا آخرش همراه من بودین. مثل همیشه منتظر نظراتتون تو بخش کامنتها هستم.
2 Comments
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
چرا تنظیمات تغییر کرد
علتش رو داخل مقاله گفتیم.